Woord van welkom
Een viering rond Norbertus, stichter van de orde van de norbertijnen, ook van Hierden en Heeswijk. Hij liet zich inspireren door het woord van God en verkondigde dat in stad en land. Ook wij hebben als christen die opdracht. Om ons te laten inspireren zijn we hier bij elkaar, in naam van God, die we noemen:Vader, Zoon en Heilige Geest.
Overweging
Regelmatig komen partijleiders, presidenten, ministers bij elkaar om de toestand in de wereld te bespreken. Zeker als er een conflict tussen landen of volkeren ontstaat, wordt er al gauw een conferentie belegd. Vanuit een dialoog wordt gekeken in hoeverre men kan bijdragen tot de oplossing van dat conflict. Anderzijds wordt er geprobeerd om conflicten te voorkomen, want voorkomen is beter dan genezen.
Een conflict ontstaat als er onenigheid is tussen twee partijen. We hoeven dat niet alleen op hoog niveau te zoeken. Ook in onze eigen kleine wereld komen conflicten voor. Daar waar wij het niet eens zijn met een ander, daar waar wij andere verwachtingspatronen hebben, daar waar beloftes niet nagekomen worden. Dat zijn brandhaarden voor een conflict. Denk maar aan bouwbedrijven die te laat opleveren; aan vakbonden die een loonsverhoging nastreven; aan ministers die in het openbaar iets anders zeggen dan verwacht werd.
Wij proberen dat allemaal in redelijkheid op te lossen door te vergaderen, door met elkaar in gesprek te gaan. Dat kan er toe leiden dat we elkaar beter verstaan en begrijpen. Want vaak is onwetendheid de bron van ergernis. Als we weten waarom een ander zo handelt als hij handelt, dan kunnen we er ook begrip voor opbrengen. Als we elkaar kennen, onze beweegredenen en achtergronden, is het gemakkelijker om te begrijpen waarom iemand iets doet of zegt.
Norbertus heeft dat in zijn leven ook gedaan. In een onwerkbare situatie dat er twee pausen waren, wierp hij zich op als conflictbemiddelaar. Hij probeerde de twee partijen bij elkaar te brengen. Uiteraard met de middelen die hem toen, in de twaalfde eeuw ter beschikking stonden. Hij reisde af naar Rome om te spreken met de paus. Hij trok op naar verschillende steden om de landbestuurders en kerkbestuurders te spreken en inzicht te geven in de situatie. Daarom wordt hij ook wel vredesapostel genoemd.
Op de voorkant van het boekje hebben we daarom expres een beeltenis van Norbertus gezet waarin hij een boek, een oorkonde, een vredesverdrag in handen heeft. Dat is de manier waarop we hem willen gedenken: als voorvechter voor vrede. In die zin is hij van grote waarde als voorbeeld in onze tijd. Ook wij zoeken naar wegen om vrede te maken, ondanks alle conflicten die er zijn. Hij deed dat op zijn manier, reizend van de ene bestuurder naar de andere.
Hoe kunnen wij, anno 2025, zijn voorbeeld volgen? Niet door zelf overal naar toe te gaan. Niet door met bestuurders te spreken. Maar wel door te zorgen dat bepaalde zaken op de agenda komen te staan.
Norbertus pakte zijn verantwoordelijkheid als aartsbisschop en als religieus goed op. Als religieus zorgde hij er in 1121 voor dat mensen op een religieuze manier samen konden leven, onder de regel van Augustinus, in een klein Frans dorpje. Zijn hervormingen op kloostergebied, sloegen aan. Al snel was Europa in de ban van Norbertus en volgden velen zijn weg. Als aartsbisschop ging hij op reis om vrede te stichten, daar waar een conflict lag tussen twee mensen die aanspraak maakten op het pausschap. Zijn ideeën sloegen aan bij andere bestuurders, gezien de oorkonde die hij van de uiteindelijke paus kreeg.
Ook wij kunnen als christen onze verantwoordelijkheid goed oppakken. Door met onze stem aan te geven wat wij belangrijk vinden, hoe wij conflicten voorkomen en opgelost willen zien. En hier gaat het mij niet om een stemadvies. Dat zou ik niet willen. Mar wel gaat het hier om de verantwoordelijkheid als christen om leven, dood en verrijzenis; liefde en respect; als dragende grond te zien in het leven van alle dag, in het leven tussen landen en volkeren. Die liefde zou de basis moeten zijn van topconferenties, van overleg op hoog niveau, van mensen die samen leven en samen werken.
De tijd van Norbertus is niet te vergelijken met onze tijd. En toch kun je zeggen dat dezelfde zaken spelen; we blijven immers mensen van vlees en bloed. Nog altijd zijn er conflicten; nog altijd zijn er verschillen tussen landen en volkeren. Nog steeds zijn we op zoek naar vrede en geluk. Norbertus werd geraakt door de woorden van Jezus; hij gaf zich over en liet er zich door leiden. Misschien is het goed om onszelf af te vragen of wij niet wat voor die vrede kunnen betekenen; beginnend met de vrede in ons eigen hart.